Meerwaarde transformatie naar hotel
Welke meerwaarde geeft een transformatie? Voor mij is een transformatie geslaagd als het oude gebouw past als een maatpak. En wanneer bij de transformatie de geschiedenis van het gebouw zichtbaar is gebleven. Het bestaande pand geeft een extra dimensie aan het nieuwe gebruik. Mijn visie zal ik toelichten aan de hand van twee voorbeelden: de twee getransformeerde hotels, het Courthotel en het Arresthuis. Gelijk leuke achtergrondinformatie voor de aanstaande winnaars van het Kerstpakket 2013.
Courthotel – transformatie gerechtsgebouw
De indrukwekkende ingang van het voormalig gerechtsgebouw.
De grote meerwaarde van deze transformatie is de rijke geschiedenis van het gebouw. Het eerste gebruik stamt al uit 1050, toen was het een abdij. Van deze tijd zijn enkel een paar muurresten over. Daarna is er een klooster gebouwd en van dit klooster is veel meer terug te zien, met name in het deel waarin nu het Utrechts Archief zit. Bijvoorbeeld resten van een kloostergang.
In de 16e eeuw werd het gebouw een rechtbank. In de jaren 50-60 van de 20e eeuw werd het ingrijpend verbouwd en zijn trappenhuis en deurportalen verfraaid. Het Courthotel zit in het gedeelte met de oude gevel van de rechtbank en heeft een prominente karakteristieke ingang.
Toen de transformatieplannen al in een vergevorderd stadium waren, raakte het Courthotel betrokken. Geen probleem. Het hotel paste uitstekend in het plan: de hotelkamers zijn gevestigd in het voormalig kantoorgedeelte en de keuken in het moderne gedeelte dat werd aangebouwd. Door deze slimme opzet werkte het pand niet beperkend, maar had het juist een meerwaarde. De mooie hoge plafonds en prachtige monumentale oude ingangpartij waren er nooit geweest met volledige nieuwbouw.
Arresthuis – transformatie gevangenis
Het Arresthuis wilde uitbreiden in de binnenstad. De zoektocht naar een nieuwe locatie mondden uit in het transformeren van de oude stadsgevangenis. Tijdens de verbouwing moest je goed opletten welke duren er achter je dicht vielen, het bleef immers een gevangenis. Erin is makkelijker dan eruit. Bij de verbouwing kwamen ook mooie details tevoorschijn, zoals gewelfde plafonds. Deze meerwaarde geeft alleen een transformatie. En dankzij de transformatie zijn deze cadeaus weer zichtbaar.
Het hotel is ingedeeld naar de indeling van de oude gevangenis. De hotelkamers zijn gesitueerd in de voormalige cellen en voor elke kamer zijn drie cellen samengetrokken. Van deze driedeling is handig gebruik gemaakt met een zitkamer, badkamer en een slaapkamer. De slaapkamer bevindt zich in het midden.
Verder zijn de oude celblokken nog voelbaar in de nieuwe situatie mede doordat de originele celdeuren bewaard zijn gebleven. Deze celdeuren hebben een hoogte van 1,85m. Een prima hoogte voor 1863. Nu stoot af en toe iemand zijn hoofd, maar je leert het snel af gezien het kozijn van staal is.
De originele celdeuren zijn hergebruikt.
Alle teksten die gevangenen hebben achtergelaten, zijn voor de verbouwing gefotografeerd. Ze zijn terug te vinden op de zeepjes in de kamers en op de schoteltjes in het restaurant en nog een paar plaatsen. Wel zijn de iets nettere teksten gebruikt. Wellicht dat er in de toekomst nog een boek komt met alle teksten erin (genaamd: “gevangenisproza”).
Oude bekenden
De stadsgevangenis is getransformeerd door Engelman architecten. Tijdens deze transformatie zijn delen gesloopt, in dit geval om ruimte te maken voor appartementen. Hierbij zijn elementen en materialen hergebruikt. Een geslaagd eindresultaat. Een van de weinige gevangenissen ter wereld waar mensen liever langer blijven dan vooraf was afgesproken.
Sommige delen moesten gesloopt worden.
De laatste echte gevangenisdirecteur heeft als eerste geslapen in de directeurssuite. Op deze plek hield hij vroeger kantoor. Hij gaf eerlijkheidshalve aan dat dit niet de eerste keer werd dat hij zijn ogen dicht deed op deze plek. Ook oud-gevangenen zijn sporadisch tijdens de bouw langsgekomen, één op een oude fiets maar één ook in een cabriolet.
Overnachting winnen?
Wil je deze transformaties eens van binnen beleven? Op zoek gaan naar meer overgebleven details van vroeger? Je kan tot 15 november een overnachting winnen. Op 15 november worden door notarissen Houwing van Beek twee winnaars verloot. Lees hier hoe je mee doet aan deze Kerstactie van Ernstarchitect.
