Het is tijd voor innovatie, transformatie en BIM
We zitten momenteel in een economische winter. Dat is goed nieuws voor innovatie en transformatie. Volgens trendwatcher Adjiedj Bakas verandert er veel in een economische winter. De tot nog toe gebruikte modellen werken niet meer en we worden gedwongen te innoveren. We moeten onszelf en onze bedrijven opnieuw uitvinden. Doe je dit niet, dan doet de concurrent het wel. Andere partijen uit de meubel- of staalindustrie komen al met innovatieve initiatieven.
Wat betekent dit voor de transformatie van gebouwen?
De trend richting hergebruik en het transformeren van gebouwen is stevig ingezet. De crisis heeft deze trend versneld. Aansluitend bij de visie van Bakas is de reden dat transformatie zelf een vorm is van innovatie.
Transformatie geeft een origineel antwoord op leegstand in tegenstelling tot sloop en nieuwbouw. Transformatie zoekt kansen en mogelijkheden en creëert zo met minder middelen meer. Natuurlijk is transformatie of herbestemming niet nieuw; in de periode 1970-1985 werden veel gebouwen herbestemd.
Risico’s van transformatie
Het herbestemmen en transformeren heeft een paar bekende nadelen. Dan heb ik het niet over de macro-politieke problematiek (afwaardering van kantoren, regelgeving rondom functiewijziging, tijdelijke verhuur en het gronduitgiftebeleid). Dat is een andere discussie. Ik zoek een antwoord op de vraag hoe transformatie zichzelf zo kan innoveren dat het concurrerend wordt met sloop en nieuwbouw.
Een transformatie kost meer arbeid dan nieuwbouw. De verhouding arbeid-materiaal is 60%-40% in tegenstelling tot nieuwbouw waar die verhouding omgekeerd is (zie Pamflet renovatie als hollands-herontwerp). Het is evident dat dit een negatief effect heeft op de kosten van een transformatie. Kortom: transformatie moet innoveren om een stevige concurrent te zijn van sloop en nieuwbouw.
Wanneer innoveren?
Innovatie ontstaat in tijden van economische neergang. Er is een ander element dat innovatie bevordert: overvloed. Dat komt doordat het tijdens overvloed niet erg is te verspillen. Een kweekvijver voor innovatie.
Bij verspilling hebben veel mensen een negatief gevoel. Toch is het soms goed te verspillen. Zoals in het volgende voorbeeld uit “Free”, door Chris Anderson: “Een blauwvin-tonijn kan in het paarseizoen tot wel tien miljoen bevruchte eieren leggen. Misschien worden slechts tien daarvan volwassen. Voor elke dolfijn die overleeft, sterven er een miljoen. De natuur verspilt leven met het oog op beter leven.”
En wanneer we naar de kantorenmarkt kijken is er een duidelijk overvloed aan vierkante meters. Augustus 2012 is er een leegstand van 7,6 miljoen vierkante meter vloeroppervlak. Uit deze leegstand kunnen we concluderen dat het klimaat gunstig is voor innovatie.
Transformeren op maat
Een transformatie vraagt om maatwerk. Meer maatwerk in minder tijd. Dit is goed mogelijk en hét hulpmiddel is BIM. BIM geeft een uitstekende basis voor samenwerken. In BIM bouw je je project digitaal en dit heeft het grote voordeel dat problemen snel en vroeg inzichtelijk worden. Gecombineerd met nauwkeurig inmeten (3D laserscannen) en in kaart brengen van de bestaande situatie kan ook maatwerk geprefabriceerd worden.
Een goed bouwsysteem verandert onder invloed van nieuwe ontwikkelingen en inzichten. Maar met BIM kan je deze aanpassingen eerst testen in het digitale model. Dit geeft het systeem meer mogelijkheden om te evolueren en zichzelf sneller te verbeteren. Met BIM krijg je een direct antwoord op het effect van de verbetering. Zo kan een binnenwandsysteem bijvoorbeeld een evoluerend systeem worden. Wanneer de producent vanuit productieoptimalisatie de profielen aan wil passen kan dit gelijk in een virtuele omgeving getest worden.
Het BIM-model speelt een centrale rol in het innovatieproces en zorgt dat niet elk gebouw een nieuw prototype wordt. Elke gebouw is uniek en door continue verbeteringen evolueert het op BIM gebaseerde bouwsysteem. Elke transformatie wordt zo een innovatie.
Serie van één
De serie van één is het massaal produceren van unieke op maat gemaakte producten (bijvoorbeeld zoals besproken in de kennisbank bestaande woning bouw). De voordelen van evoluerend maatsysteem BIM gaan verder. BIM is ontworpen om zich aan te passen aan de veranderende omgeving. Hiermee is BIM de blauwdruk voor individuele gebruikerswensen. Maatwerk zit in de genen. De serie van één is een logische uitkomst geworden van BIM!
Dit artikel is ook herschreven voor Wikistedia en gepubliceerd op 9 april 2013.
